Papegaaienziekte (chlamydiose) bij papegaaien en parkieten

De papegaaienziekte, ook wel chlamydiose, is een ziekte die regelmatig voorkomt bij papegaaien en parkieten. Om deze ziekte te voorkomen en tijdig te behandelen, is het essentieel om jezelf te informeren over de symptomen en risicofactoren.

De papegaaienziekte, veroorzaakt door de bacterie Chlamydia psittaci, is een zeer besmettelijke ziekte die voornamelijk voorkomt bij papegaaiachtigen, maar ook kan worden overgedragen op andere dieren en mensen.

Dit is het korte antwoord, uiteraard is er veel meer over te vertellen. In dit artikel leg ik je uit wat de papegaaienziekte precies is, hoe het wordt overgedragen, wat de symptomen zijn en hoe je de ziekte kunt voorkomen en behandelen. Ook bespreek ik verschillende tests en behandelingsopties die beschikbaar zijn voor vogels die besmet zijn. Ten slotte leg ik ook nog uit hoe je het beste omgaat met besmette vogels om verdere problemen te vermijden.

Wat is papegaaienziekte (chlamydiose)

Papegaaienziekte, ook bekend als chlamydiose, is een ziekte die veroorzaakt wordt door de bacterie Chlamydia psittaci. Deze ziekte komt voor bij papegaaiachtigen, waaronder ook parkieten. De leeftijd van de vogel speelt geen rol bij het krijgen van de ziekte, alle leeftijden kunnen besmet raken.

Wat veel mensen niet weten is dat deze ziekte ook kan worden overgedragen naar andere dieren, zoals zoogdieren. Het is dus mogelijk dat mensen deze ziekte ook kunnen krijgen. De bacterie is zeer besmettelijk.

Besmetting

De besmetting met papegaaienziekte verloopt voornamelijk via het inademen van besmet materiaal, zoals verenstof, huidschilfers en besmette bodembedekking. Daarnaast kan de ziekte ook worden overgedragen via rechtstreeks contact met de ontlasting van besmette vogels.

Het is daarom belangrijk om goede hygiënemaatregelen te nemen en contact met besmet materiaal en ontlasting van besmette vogels te vermijden.

Symptomen van papegaaienziekte (chlamydiose)

Papegaaienziekte kan leiden tot verschillende ziekteverschijnselen bij papegaaien en parkieten. Symptomen van deze ziekte zijn onder andere minder eten, bol zitten, vermageren en lusteloosheid. Daarnaast kan de vogel last krijgen van bindvliesontsteking, diarree, benauwdheid en problemen met het evenwicht, zoals van de stok vallen en ongecontroleerd vliegen.

Ook kan er vocht uit de ogen en neus komen en kunnen de ogen opzwellen. Bij aantasting van de lever kan de urine geel worden. Het is belangrijk om deze symptomen tijdig te herkennen en bij een vermoeden van papegaaienziekte de vogel te laten onderzoeken door een vogelarts.

Levensverwachting bij papegaaienziekte

Na besmetting met papegaaienziekte kunnen naast de eerste symptomen ook andere problemen optreden, zoals een zware leverontsteking. Dit kan worden herkend aan de ontlasting van de vogel. Normaal gesproken heeft ontlasting een wit gedeelte, maar bij aantasting van de lever zal dit gedeelte geelgroen kleuren.

Het is belangrijk om deze symptomen in de gaten te houden en bij vermoeden van papegaaienziekte zo snel mogelijk een vogelarts te raadplegen. De levensverwachting van de vogel kan namelijk afhangen van hoe snel de ziekte wordt behandeld en of er complicaties optreden.

Dragers van de papegaaienziekte

Sommige vogels, zoals grasparkieten, valkparkieten, dwergpapegaaien en amazone papegaaien, kunnen de bacterie die papegaaienziekte veroorzaakt enkele jaren bij zich dragen zonder ziek te worden. Dit maakt het juist gevaarlijk omdat deze vogels niet ziek lijken, maar wel andere vogels en zelfs mensen kunnen besmetten.

Deze vogels worden dragers van de papegaaienziekte genoemd. Het is daarom belangrijk om bij het introduceren van nieuwe vogels in een groep of bij contact met andere vogels, altijd goed te testen op papegaaienziekte om verdere verspreiding te voorkomen.

Diagnose van papegaaienziekte

Als er een vermoeden is dat een papegaai of parkiet de papegaaienziekte heeft, is het noodzakelijk om de vogelarts te raadplegen en een test te laten uitvoeren om de oorzaak van de symptomen vast te stellen.

Meestal wordt er een test gedaan om de bacterie die papegaaienziekte veroorzaakt op te sporen. Hiervoor moet er eerst een staaltje vocht worden genomen, dat afkomstig kan zijn van de cloaca, mondholte of slijmvliezen van de ogen van de vogel.

Dit vocht wordt vervolgens onderzocht om te zien of er sprake is van een besmetting met de bacterie. Het is belangrijk om deze diagnose zo snel mogelijk te stellen, zodat de behandeling kan starten en verdere verspreiding van de ziekte kan worden voorkomen.

PCR-test

Bij de PCR-test, oftewel de Polymerase Chain Reaction-test, wordt een uitstrijkje van de cloaca of het oogslijmvlies van de vogel genomen. Vervolgens gaat men via een proces op zoek naar het DNA van de bacterie die papegaaienziekte veroorzaakt.

Indien het DNA van de bacterie wordt gevonden, is de test positief en is de vogel dus besmet met papegaaienziekte. Deze test is zeer effectief in het opsporen van de bacterie en wordt dan ook veel gebruikt bij de diagnose van de ziekte.

Elisa test

De Elisa-test, of Enzyme-Linked Immunosorbent Assay-test, is een andere test die kan worden gebruikt om papegaaienziekte vast te stellen. Deze test is relatief eenvoudig en snel uit te voeren, maar is minder gevoelig dan de PCR-test.

Bij de Elisa-test wordt een snelle test op de cloaca van de vogel uitgevoerd om antilichamen tegen de bacterie die papegaaienziekte veroorzaakt op te sporen. Er bestaat echter een kans dat deze test aangeeft dat de vogel niet ziek is, terwijl dat wel het geval is.

Daarom kan men deze test als basis gebruiken en indien meer zekerheid nodig is, een PCR-test laten uitvoeren en deze naar een laboratorium sturen voor verdere analyse. Het is belangrijk om de juiste diagnose te stellen, zodat de behandeling zo snel mogelijk kan worden gestart.

Antilichamen test

Een derde manier om papegaaienziekte bij vogels vast te stellen, is door middel van een antilichaamtest. Bij deze test wordt gezocht naar antilichamen tegen de bacterie die papegaaienziekte veroorzaakt.

Wanneer een vogel besmet is met deze bacterie, zal het immuunsysteem zich tegen de bacterie willen verzetten en antilichamen aanmaken. Als deze antilichamen aanwezig zijn, betekent dit dat de vogel besmet is of recentelijk besmet is geweest.

De antilichaamtest is een nuttige aanvullende test op de PCR- en Elisa-testen om een betrouwbaardere diagnose te stellen. Het is belangrijk om te weten dat een vogel na herstel van papegaaienziekte nog geruime tijd antilichamen kan blijven produceren, waardoor een positieve antilichaamtest niet altijd betekent dat de vogel op dit moment ziek is.

Behandeling van papegaaienziekte

Het is van groot belang om de behandeling van papegaaienziekte bij vogels zo snel mogelijk te starten zodra deze is vastgesteld. In tegenstelling tot andere ziekten, zoals bek -en verenrot of Polyoma, die bij papegaaien en parkieten veelal tot de dood leiden, kan papegaaienziekte goed worden behandeld met de juiste medicatie. Dit komt doordat de ziekte wordt veroorzaakt door een bacterie (Chlamydia psittaci) in plaats van een virus.

De behandeling van papegaaienziekte bestaat voornamelijk uit het toedienen van antibiotica, zoals doxycycline. Dit medicijn kan de groei van de bacterie stoppen en de symptomen van de ziekte verminderen. Naast antibiotica kan er ook een ondersteunende therapie worden gegeven om de weerstand van de vogel te verhogen. Dit kan bijvoorbeeld door middel van multivitaminen supplementen of een goede voeding.

Een belangrijk aandachtspunt bij de behandeling is om geen grit of kalk te geven aan de vogels. Deze middelen kunnen namelijk een negatief effect hebben op de werkzaamheid van het antibioticum en daarmee de behandeling van de ziekte bemoeilijken.

Het is verstandig om na de behandeling van de ziekte de vogel nog enige tijd te monitoren en regelmatig te laten controleren door een vogelarts om te zien of de ziekte definitief verdwenen is.

Hoe omgaan met vogels die besmet zijn met de papegaaienziekte

Als je papegaaien of parkieten hebt die besmet zijn met de papegaaienziekte, is het belangrijk om goed te weten hoe je hiermee moet omgaan om verdere verspreiding te voorkomen en jezelf te beschermen. Hier zijn enkele tips:

Met deze maatregelen kun je de verspreiding van de papegaaienziekte voorkomen en ervoor zorgen dat je andere vogels en jezelf beschermd blijven.

Papegaaienziekte voorkomen

Om papegaaienziekte te voorkomen zijn er verschillende maatregelen die je kunt nemen. Omdat de ziekte heel besmettelijk is en makkelijk van de ene op de andere vogel kan worden overgedragen, is het belangrijk om zieke en nieuwe vogels in quarantaine te plaatsen en te scheiden van andere vogels.

Bij aankoop van nieuwe vogels is het verstandig om ze binnen enkele dagen te testen op papegaaienziekte om te voorkomen dat alle vogels besmet raken. Het is ook verstandig om contact van je vogels met andere vogels te vermijden, bijvoorbeeld door niet naar vogelshows of tentoonstellingen te gaan waar niet alle vogels worden getest op de ziekte.

Daarnaast is een goede hygiëne belangrijk voor je eigen gezondheid, omdat je ook als mens besmet kunt raken met de bacterie die papegaaienziekte veroorzaakt. Mensen die besmet raken met de papegaaienziekte krijgen doorgaans gelijkaardige klachten als bij griep, zoals koorts, rillingen, hoofdpijn, spierpijn en in erge gevallen ook longontsteking.

Conclusie

De papegaaienziekte, veroorzaakt door de bacterie Chlamydia psittaci, is een zeer besmettelijke ziekte die voornamelijk voorkomt bij papegaaiachtigen, maar ook kan worden overgedragen op andere dieren en mensen.

Symptomen van de ziekte bij vogels zijn onder andere verminderde eetlust, bol zitten, vermagering en lusteloosheid, terwijl de menselijke symptomen vergelijkbaar zijn met die van griep. Diagnose kan worden gesteld door middel van verschillende tests, zoals PCR, Elisa en antilichaamtesten, en behandeling bestaat uit het toedienen van antibiotica.

Om verspreiding van de ziekte te voorkomen, is het belangrijk om zieke en nieuwe vogels in quarantaine te plaatsen, contact met andere vogels te vermijden en goede hygiënemaatregelen te nemen.